Παίρνω αρκετά emails και μηνύματα με ερωτήσεις για την κολχικίνη. Αξίζει ο "ντόρος" που γίνεται; Υπάρχει χώρος για αισιοδοξία; Θα είναι ένα σημαντικό εργαλείο κατά της πανδημίας ή θα είναι μια νέα...υδροξυχλωροκίνη;
Ας δούμε περί τίνος πρόκειται.
Θρεντ

Κατ'αρχήν, λίγα προκαταρκτικά λόγια για την κολχικίνη, το οποίο είναι ένα γνωστό μας φάρμακο που χρησιμοποιείται από το 1961 ενάντια στην ουρική αρθρίτιδα (gout), διακόπτοντας τον κύκλο της εναπόθεσης κρυστάλλων ουρικού μονονατρίου στους ιστούς των αρθρώσεων.
1/

Εκτός όμως από αυτή τη δράση, η κολχικίνη αναστέλλει μια σημαντική λειτουργία των λευκών κυττάρων μας, αλλά & σημαντικών φλεγμονώδων παραγόντων.
Γι' αυτό και είναι "ανοσοτροποποιητικό" φάρμακο - δλδ επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, έχοντας σημαντική αντιφλεγμονώδη δράση.
2/

H κολχικίνη έχει ελάχιστες παρενέργειες. Αλλά λόγω του τρόπου δράσης της, έχει κάποιες αντενδείξεις. Δεν συνιστάται σε ασθενείς με νεφρική ή ηπατική δυσλειτουργία, σε ασθενείς με προβλήματα μυελού των οστών ή χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια, αλλά και σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.
3/

Ένα σημαντικό θέμα της κολχικίνης είναι το στενό θεραπευτικό της παράθυρo (το εύρος της δόσης της σε σχέση με την τοξικότητά της). Μια υπερδοσολογία μπορεί να επιφέρει αρκετές παρενέργειες, μέχρι και θάνατο (ανάλογα τη δόση).
Θα επανέλθω σε αυτό..
4/

Πάμε να δούμε τώρα πως συνδέεται η κολχικίνη με την COVID19.
Εδώ και μήνες υπήρχαν αρκετές προκαταρκτικές μελέτες με δεδομένα, τα οποία ήταν θετικά ώστε να προχωρήσει σε κλινική μελέτη φάσης 3.
https://ard.bmj.com/content/early/2020/12/08/annrheumdis-2020-219174
5/

Τον Μάρτιο του '20, η Καναδική μελέτη COLCORONA ξεκίνησε να μελετάει την κολχικίνη σε ασθενείς πρόσφατα διαγνωσμένους με COVID19, σε σύγκριση με placebo, με καθημερινή χορήγηση για 30 ημέρες, συγκρίνοντας θανάτους και περιθάλψεις.
Το πρωτόκολλο εδώ:
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04322682
6/

Πριν η μελέτη ολοκληρωθεί, οι ερευνητές αποφάσισαν να βγάλουν μια *ανακοίνωση* η οποία δίνει *κάποια* πολύ λίγα προκαταρκτικά δεδομένα τα οποία θεώρησαν σημαντικά. Ποια είναι αυτά;
Η ανακοίνωση εδώ: https://app.cyberimpact.com/newsletter-view-online?ct=guhsMu_jogsWK5zuKuZWMiFdWXxrNhn6Nkcjb1fm-HUAuS81ZbwD0N6bKX9bJ23ALFDAfrG83CWBnSzT41zxRA~~
7/

1. Ανάλυση σε 4159 συνολικά ασθενείς (διαγνωσμένους με COVID19 μέσω PCR) η χρήση της κολχικίνης έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση ρίσκου θανάτου κατά 44%, μείωση περίθαλψης κατά 25% και μείωση χρήση αναπνευστήρα κατά 50%, σε σύγκριση με placebo.
Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες..
8/

2. Η ανακοίνωση όμως λέει και κάτι άλλο:
"Τα δεδομένα της μελέτης δείχνουν ότι η κολχικίνη μείωσε κατά 21% το ρίσκο θανάτου ή τις περιλάθψεις σε ασθενείς 4488 με COVID19 και το αποτέλεσμα *πλησίασε* τη στατιστική σημαντικότητα". Τι σημαίνει αυτό και γιατί είναι σημαντικό;
9/

...Και γιατί χρειάστηκε να βγεί το δεύτερο συμπέρασμα, που είναι σε 329 ασθενείς περισσότερους απ'το πρώτο;

Stay with me..
10/

Από αναφορές φαίνεται ότι έγινε το εξής:
Αυτοί οι 329 εθελοντές μπήκαν στη μελέτη μετά "από επιβεβαίωση συμπτωμάτων ή οικογενειακό ιστορικό", αλλά χωρίς επιβεβαιωμένο PCR. Όταν ΔΕΝ τους συμπεριέλαβαν στην ανάλυση, τότε φτάσανε στο 1. Όταν τους συμπεριέλαβαν, φτάσανε στο 2.
11/

Το 2 δηλαδή λέει ότι τα θετικά δεδομένα "φαίνονται" να είναι αληθινά, αλλά αφού δεν υπάρχει στατιστική σημαντικότητα δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν πρόκειται για τυχαίο γεγονός.
Βεβαίως αυτού του είδους τα προβλήματα είναι φυσιολογικά σε κλιν. μελέτες με λίγους ασθενείς.
12/

Η μελέτη λοιπόν αφήνει κάποια ερωτηματικά.
Αλλά ο Jean-Claude Tardif που ηγείται της μελέτης είπε ότι δεδομένου των αποτελεσμάτων που έχουν στα χέρια τους αποφάσησαν να λήξουν πρόωρα τη μελέτη και να δημοσιεύσουν τα αποτελέσματα (σύντομα, μετά την ανακοίνωση).
13/

Η απόφαση αυτή ήρθε μετά από τη σύμφωνη γνώμη της επιτροπής εμπειρογνωμόνων της μελέτης (Data Safety & Monitoring). Ο Δρ Marc Pfeffer (Ιατρική Σχολή Harvard) μέλος της επιτροπής, είπε ότι πιστεύει πως τα δεδομένα είναι θετικά & σημαντικά, και θα το δούμε στη δημοσίευση τους..
14/

Τέλος, θυμάστε που είπα πριν για τοξικότητα υπερδοσολογίας; Η δόση της κολχικίνης στη μελέτη ήταν 0.5mg x2/ημέρα για 3 ημέρες, και μετά 0.5μg/ημέρα για 27 ημερες.
Η τοξικότητα της υπερδοσολογίας της κολχικίνης εμφανίζεται στα 35mg (για έναν ασθενή 70κιλων). Αρκετή διαφορά..
15/

Που καταλήγω ως συμπέρασμα;

Δεν έχουμε δει τα νούμερα ώστε να μπορεί κανείς (εγώ ή οποιοσδήποτε συνάδελφος) να κάνει ουσιαστική κριτική/αξιολόγηση. Βασιζόμαστε σε μια ανακοίνωση μόνο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει αυτοσυγκράτηση, μέχρι την δημοσίευση τους.
16/

Αυτά που ανακοίνωσαν οι Καναδοί, ΑΝ επιβεβαιωθούν, θα είναι εντυπωσιακά. Μπορεί να μην μιλάμε για θεραπεία, αλλά οποιαδήποτε μείωση περίθαλψης & θανάτων είναι όχι μόνο ευπρόσδεκτη, αλλά και απαραίτητη σε αυτή τη φάση της πανδημίας με τα συστήματα υγείας να πιέζονται.
17/

Οποιαδήποτε επίσπευση έκτακτης χρήσης της κολχικίνης είναι πρώιμη, διότι το μόνο που έχουμε είναι μια ανακοίνωση και αυτή με ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ λίγα νούμερα. Αν κάθε κλινική απόφαση βασίζεται σε μια ανανακοίνωση, τότε θα χάσουμε το μέτρο της επιστημονικής κρίσης. ΑΛΛΑ....
18/

..εδώ έρχεται μια ερώτηση:
Θεωρούμε πως το ρίσκο βαριάς νόσου ή θανάτου σε ευπαθείς ομάδες ΣΗΜΕΡΑ, υπερέχει του ρίσκου παρενεργειών ή υπερδοσολογίας ή κινδύνου στην υγεία του ασθενούς από ένα πολύ γνωστό φάρμακο, εφόσον υπάρχει ιατρική επίβλεψη;
Εγώ θεωρώ πως ναι.
19/

Επίσης θεωρούμε ότι το όφελος από μια, έστω ΠΙΘΑΝΗ και όχι σίγουρη, ποσοστιαία μείωση περίθαλψης ή θανάτου, υπερέχει το ρίσκο στην υγεία των ασθενών από μια χρήση ενός γνωστού φαρμάκου, μετά από επίβλεψη/σύσταση γιατρού;
Ξανά, εγώ θεωρώ πως ναι.
20/

Επομένως θεωρώ πως, κατ'αρχάς, η απόφαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας της Ελλάδος για την άδεια έκτακτης χρήσης της κολχικίνης σε ασθενείς COVID19, ήταν η σωστή.

Και εδώ έρχεται ένα δεύτερο... ΑΛΛΑ..
21/

Δεν θα πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη της υδροξυχλωροκίνης, όπου υπήρχε κατάχρηση συνταγογράφισης (από γιατρούς) και χρήσης (από ασθενείς). Κάτι τέτοιο θα αποφέρει περισσότερους κινδύνους παρά οφέλη. Η συνταγογράφιση θα πρέπει να ελέγχεται από εθνικά συστήματα παρακολούθησης.
22/

Φυσικά το θέμα της υδροξυχλωροκίνης ηταν διαφορετικό. Εκεί ΔΕΝ είχαμε κλινικές μελέτες Φάσης 3 με δεδομένα, και προχωρήσαμε στην χρήση της. Εδώ μιλάμε για ολοκληρωμένη μελέτη Φ3, αλλά χωρίς δημοσιευμένα δεδομένα. Η διαφορά αυτή είναι σημαντική για μια κλινική απόφαση.
23/

Σήμερα υπάρχουν ΜΟΝΟ δύο θεραπευτικές λύσεις σε ασθενείς με κορωνοϊό ΕΚΤΟΣ νοσοκομειακής περίθαλψης: συνθετικά αντισώματα και θεραπεία με πλάσμα. Τα οποία δεν είναι ευρέως διαθέσιμα.. Υπάρχει ΜΕΓΑΛΗ ανάγκη για μια θεραπεία σε αρχικούς ασθενείς.
24/
https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2773058

Η κολχικίνη, ΑΝ επιβεβαιωθεί η οφέλημη δράση της, θα ειναι το πρώτο φάρμακο που θα είναι διαθέσιμο σε ασθενείς εκτός νοσοκομείου, με το πλεονέκτημα της χρήσης δια στόματος, και με μηχανισμό δράσης που είναι ΠΟΛΥ σχετικός με την χειροτέρεψη ασθενών (ανοσοποιητικό).
25/

Το αν έχει βοηθητική δράση θα την δούμε και σε αποτελέσματα άλλων μεγάλων μελετών που τρέχουν, όπως η μελέτη RECOVERY που ενσωμάτωσε πρόσφατα και την κολχικίνη στο πρωτόκολλο. ΑΝ δούμε θετική δράση σε διαφορετικές μελέτες, θα είναι καλό σημάδι.
26/ https://www.recoverytrial.net/news/colchicine-to-be-investigated-as-a-possible-treatment-for-covid-19-in-the-recovery-trial

Κλείνω λέγοντας αυτό.
Στην αρχή είχαμε την υδροξυχλωροκίνη, μετά την ιβερμεκτίνη, τώρα την κολχικίνη. Πολλές προβληματικές μελέτες, αρκετές αμφίρροπες, λίγες σημαντικές, κάποιες με θετικά δεδομένα.
Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ κρατάω μικρό καλάθι....
27-. https://twitter.com/gorskon/status/1353112044279648256?s=20